Ahmet Serhat YILMAZ

Türkiye, önemli bir metalik maden ve sanayi hammadde çeşitliliğine sahiptir. Bu durum doğanın ülkemize sunduğu bir zenginliktir. Geçirdiği jeolojik evrim ve tektonik olaylar, maden yataklarımızın küçük, orta boyutlu ve parçalı olmasının nedenidir. Bu nedenle, arama döneminde doğru yöntemler kullanılmadığında madenlerin bulunmasında zorluklarla karşılaşılmaktadır.

Maden aramacılığı; “bölgesel ön arama” ile başlayan, buluş sonrası aramalarla devam eden ve işletilebilir bir maden yatağının fizibilite çalışmalarıyla sona eren kapsamlı, pahalı, uzun süreli ve zahmetli bir süreçtir. Aranan madenin cinsi, doğadaki konumu, bölgesel dağılımı, bulunuş sıklığı gibi etkenler bu sürecin kapsam, maliyet, süre ve zorluğunu belirler. Şunu da belirtmek gerekir ki yapılan her arama çalışması ekonomik miktarda (yatırıma değer miktarda) maden bulunması ile sonuçlanmayabilir. Bu riski göze almak ve işin gerektirdiği tüm çalışmaları yapmak/yaptırmak yatırımcının/madencinin menfaatleri gereğince bir görevidir. Tüm bu çalışmaları yapmak için harcanacak paraya “risk sermayesi”  denilmektedir.

Maden arama çalışmaları, maden üretiminin alt yapısını oluşturur. Madenler işletilirken aynı işletme alanında veya başka alanlarda yeni rezervlerin aranması da gerekir. Arama döneminde yapılacak olan yatırımın yüksekliği ve büyük ölçüde risk içermesi, aramacılığın çok dikkatli ve profesyonel ekiplerce yapılması zorunluluğunu doğurmaktadır.

İlk yıllarda daha çok mostra madenciliği (yüzey madenciliği) şeklinde olan madencilik uygulamaları, bugün jeolojik etütler sonucu öngörülen örtülü madenlerin jeofizik etütler ile belirlenen noktalarda yapılan sondajlarla keşfi şeklindedir. Bu çalışmaların doğal sonucu " Madencilik yatırımlarında riskin sınırlanması ve/veya minimize edilmesi" dir